Van auto tot vliegtuig: de meeste vervoermiddelen hebben brandstof nodig om van A naar B te komen. Deze brandstoffen komen vaak uit aardolie. Bij het verbranden van aardolie en andere fossiele brandstoffen komt CO2 vrij. Dit zorgt voor de opwarming van de aarde. Ook komen er andere stoffen vrij, zoals stikstofoxiden en fijnstof. Stikstofoxiden (NOx) zijn schadelijk voor de natuur als er te veel van in de bodem of het water terecht komt. Fijnstof (PM2,5 en PM10) is slecht voor de luchtkwaliteit en kan tot gezondheidsproblemen leiden. Bijvoorbeeld bij mensen die vlakbij een drukke weg wonen. Kies daarom voor milieuvriendelijk reizen naar je werk, sportclub of vakantiebestemming.

Een steeds groter deel van het vervoer over de weg wordt elektrisch. Dat is efficiënter in energieverbruik en zorgt lokaal niet voor uitstoot van stikstofoxiden en fijnstof. Bij het opwekken van de stroom komt wel CO2 vrij, maar veel minder CO2 dan bij vervoersmiddelen die rijden op fossiele brandstoffen. Elektrische voertuigen zorgen ook voor milieu impact omdat ze een lithium-batterij hebben. Voor de productie daarvan zijn (kritieke) grondstoffen uit mijnen nodig, zoals lithium, nikkel, mangaan en meestal ook kobalt. 

Een van de belangrijkste milieuproblemen voor mobiliteit is klimaatverandering door het broeikaseffect. Dit komt voor een groot deel door de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen door vliegtuigen, auto’s, schepen en vrachtwagens. Maar het komt niet alleen door de directe uitstoot uit de uitlaat: ook bij het maken, onderhouden en uiteindelijk recyclen van een voertuig komt veel CO2 vrij. Bij vliegen komen nog meer stoffen vrij die bijdragen aan het broeikaseffect: en doordat ze hoog in de lucht worden uitgestoten, hebben ze een extra broeikaseffect.

Daarnaast zorgt vervoer ook voor problemen met stikstof. Tijdens het rijden, zorgen diesel- en benzineauto’s voor uitstoot van stikstofoxiden (NOx) in de lucht. Hoe harder een auto op de snelweg rijdt, hoe meer er wordt uitgestoten: bij 130 kilometer per uur rijden wordt er bijvoorbeeld meer NOx uitgestoten dan bij 100 kilometer/uur rijden. NOx-uitstoot leidt tot luchtvervuiling, smog en gezondheidsklachten bij inademing. Uiteindelijk slaat het neer op de grond. Dan kan het lokaal negatieve gevolgen hebben voor bodem en biodiversiteit.

Fijnstof kan op verschillende manieren vrijkomen tijdens het rijden. Zoals uit de uitlaat van benzine- en dieselauto’s. Een elektrische auto veroorzaakt geen uitlaatgassen bij het rijden. Een deel van de uitstoot van fijnstof voor autorijden komt niet uit de uitlaat: deze fijnstof komt vrij bij de productie van brandstof (benzine, diesel) of elektriciteit en door slijtage: van de banden, remmen en het wegdek.

Gewone benzine en diesel bevat maximaal 10 procent biobrandstof. Hiervoor worden (tropische) gewassen geteeld, zoals maïs, tarwe, en palmolie. De teelt belast het milieu, onder meer omdat hiervoor landgebruik nodig is. De ruimte op aarde is schaars, dus die moet efficiënt worden benut. In elektrische auto’s zitten batterijen. Hiervoor zijn kostbare grondstoffen nodig. Voor het maken van accu’s, onder andere voor elektrische auto’s, zijn grote hoeveelheden metalen zoals nikkel, lithium en kobalt nodig. Mijnbouw voor winning van schaarse/kritische grondstoffen zorgt voor milieuproblemen en sociale problemen elders in de wereld.

Of je nou naar je werk of naar de supermarkt gaat: pak je voor kortere ritjes consequent de fiets in plaats van de auto, dan bespaar je veel CO2-uitstoot. Moet je een iets grotere afstand afleggen? Met een elektrische fiets kun je in veel gevallen de auto laten staan. Of pak het openbaar vervoer, zoals de bus of tram.

Moet je verder reizen, neem dan de trein in plaats van de auto. Misschien kun je de auto helemaal de deur uit doen, en voor die keren dat je hem echt nodig hebt een deelauto gebruiken. Heb je de auto vaak nodig? Dan is een elektrische auto de beste keuze. Dan rijd je stukken schoner: goed voor de lucht op straat en voor het klimaat.

Als we op vakantie gaan, leggen we vaak grote afstanden af. Vliegen is in de meeste gevallen verreweg de slechtste keuze voor het klimaat. Een milieuvriendelijkere keuze is op vakantie gaan met de trein. Je kunt er eventueel ook voor kiezen om met de trein naar je bestemming te gaan en daar een auto te huren.