Stappenplan: regenpijp afkoppelen

zagen regenpijp voor afkoppelen
Het afkoppelen van je regenpijp betekent dat regenwater niet meer het riool in stroomt. Het water stroomt naar de tuin of wordt ondergronds opgevangen. Goed voor de natuur, milieu en riool. Het schone regenwater wordt niet onnodig gezuiverd en het riool kan beter omgaan met veel neerslag. Milieu Centraal vertelt hoe je stap voor stap je regenpijp afkoppelt.

Regenwater loopt via de regenpijp het riool in. Zonde, want het schone regenwater wordt dan onnodig gezuiverd. Door je regenpijp af te koppelen, zorg je ervoor dat (een deel van) het regenwater in je tuin of in infiltratiekratten onder de grond wordt opgevangen.

Het afkoppelen van je regenpijp kan heel simpel, door de regenpijp laag bij de grond door te zagen en het water via een steen weg te leiden. De steen zorgt ervoor dat het water over een breder oppervlak wegloopt. Wil je een bladvanger (die zorgt ervoor dat bladafval opgevangen wordt) installeren, een deel van het water het riool in laten stromen, gebruik maken van een regenton of infiltratiekratten aanleggen, dan is er meer werk nodig.

Kosten en subsidie

Bij alleen het doorzagen van de regenpijp met een grote steen eronder zijn de kosten minimaal. Bij een optie waarvoor en nodig zijn kom je op 15- 50 euro.

Ook wel bekend als ‘bladvanger’. Een bladscheider is een halfopen onderdeel dat in de regenpijp wordt geplaatst. Dit werkt als een zeef. Bladeren worden door de bladscheider opgevangen, het regenwater gaat erlangs. De bladeren kunnen makkelijk uit de bladscheider worden gehaald en verstoppen zo niet de regenpijp of de rest van het infiltratiesysteem. 

Met een regentonvulautomaat voorkom je dat je regenton overstroomt. Je monteert hem als onderdeel van je regenpijp. De vulautomaat leidt regenwater de ton in en klapt vanzelf om als de regenton vol is, daarna voert hij het regenwater af via de regenpijp. Er zijn ook vulautomaten beschikbaar met geïntegreerde bladvanger. Vulautomaten kun je ook handmatig ‘omzetten’, als je liever wilt dat alle regenwater (tijdelijk) direct via de regenpijp wordt afgevoerd, bijvoorbeeld wanneer je je regenton winterklaar maakt. 

Subsidie in jouw gemeente?

Bij sommige gemeenten kun je subsidie aanvragen voor het opvangen van regenwater. Op de Groenesubsidiewijzer of dit ook in jouw gemeente het geval is.

Subsidiecheck

Voor je begint: check je grond en dak

Voor je de regenpijp afkoppelt, is het belangrijke een paar zaken te controleren om wateroverlast te voorkomen. Zorg er in ieder geval voor dat het water wegstroomt naar een lager gelegen deel van de tuin, weg van het huis. De tuin moet voldoende niet-betegelde ruimte hebben voor de opvang van water. Voor elke m2 dak die wordt afgekoppeld, moet je ongeveer een halve m2 niet-betegelde grond hebben met een diepte van 5 tot 7 centimeter.

Het type grond in je tuin is van groot belang. Een tuin met zandgrond is vaak geschikt voor het opnemen van veel water, kleigrond is dat vaak niet. Voer een uit, om te kijken of je tuin water goed op kan nemen en af kan voeren. Als het grondwaterpeil te hoog is in je tuin, is afkoppelen geen goed idee. Dit merk je snel wanneer je een gat graaft. Vult dat zich meteen met water? Dan is het grondwaterpeil te hoog.

Een emmertest voer je makkelijk uit door een gat te graven van 30 x 30 x 30 centimeter. De bodem bedek je met een laagje zand. Daarna vul je het gat twee keer geheel met water en laat je dat weglopen. Voor de echte test vul je het gat daarna nog één keer met een emmer water (ongeveer 10 liter). Als het water binnen een halfuur verdwenen is, dan is de grond voldoende doorlatend. Duurt het langer dan vier uur? Schakel dan professionals in om je te adviseren over het afkoppelen.

Regenwatercalculator

Rekentool Wil je je regenpijp afkoppelen? De tool van Huisje Boompje Beter rekent uit wat je moet doen in je tuin om het water op te kunnen opvangen van je dak. Naar de tool
Voer een emmertest uit om te checken of jouw tuin water goed kan opnemen.

Tot slot moet je voor je grond rekening houden met hoosbuien: heeft je tuin op die momenten een gedeelte waar water kan blijven staan, een overloop naar het riool of heb je bijvoorbeeld een vijver om extreme buien op te vangen?

Materialen in je dak en dakgoot

Regenwater dat je opvangt via je afgekoppelde regenpijp mag je niet gebruiken als drinkwater. En ook als je het opvangt voor gebruik in je tuin is het belangrijk om te weten dat het water niet vervuild is. Controleer dus met welke materialen het water in contact komt op je dak en in de dakgoot.

Heb je nog een asbestdak? Dan moet je eerst je dak vervangen. Andere materialen die je water kunnen vervuilen zijn geïmpregneerd hout en metalen zonder coating zoals zink en koper.

Stappenplan: regenpijp afkoppelen

Tijd: ongeveer 3 uur Kosten: ongeveer 25 euro
Afkoppelsteen regenpijp plaatsen

Wat heb je nodig?

1. Optioneel: meet de hoogte voor de bladscheider

Aftekenen afzagen regenpijp

Deze stap geldt alleen als je een bladscheider installeert. Ga anders verder bij stap 2.

Meet en markeer de hoogte waar de bladscheider moet komen. De ideale hoogte is op ongeveer 40 tot 50 centimeter van de grond. Op die manier kan er makkelijk een emmer onder de bladscheider voor het schoonmaken.

2. Bepaal waar je de regenpijp doorzaagt

Meten zaagpunt afkoppelen regenpijp

Markeer een punt laag bij de grond, waar je de regenpijp door gaat zagen.

3. Zaag de regenpijp door

zagen regenpijp voor afkoppelen

Zaag of slijp de regenpijp op de markeerde plekken door. Wanneer je een bladscheider installeert, zaag je dus het stuk tussen de twee gemarkeerde punten los. Schuur ruwe randen op.

4. Plaats de deksel op de regenpijp

Deksel plaatsen op afvoer

Plaats een deksel op het uitstekende eind van de regenpijp laag bij de grond. Je kunt ook een afkoppelstuk met handmatige klep installeren. Zo kun je kiezen wanneer het regenwater naar het riool stroomt of naar je tuin.

Wanneer je gebruik maakt van een vulautomaat (optioneel), schuif je deze erop.

5. Schuif de bladscheider/afvoerpijp op de regenpijp

Verbindingsstuk regenpijp voor afkoppelen

Als je geen bladscheider installeert, schuif je de afvoerpijp op het afgezaagde deel van de regenpijp.
Installeer je wel een bladscheider? Schuif deze op het bovenste deel van de regenpijp.

Optioneel: plaats een stuk regenpijp tussen bladscheider en uiteinde. Wanneer je een bladscheider plaatst, meet je nu het stuk tussen de bladscheider en het uiteinde (de deksel of vulautomaat) uit. Zaag dit op maat en sluit alle onderdelen goed op elkaar aan.

Optioneel: plaats afvoerpijpje op de vulautomaat. Plaats een afvoerpijpje op de uitgang van de vulautomaat.

6. Plaats een afkoppelsteen of tegel

Afkoppelsteen regenpijp plaatsen

Onder de uitstroom van de regenpijp of het afvoerpijpje, plaats je een tegel of afkoppelsteen. Deze verspreidt het water over een groter oppervlakte naar de tuin.

Eventueel kun je een gootje aanleggen met stenen of cement om het water naar een verder gelegen deel van de tuin te leiden.

Test het systeem. Controleer bij het installeren van een bladscheider of vulautomaat of alles goed werkt. Dit doe je door een gieter water door de bladscheider te gieten. Controleer alle aansluitingen op lekkage.