Het lijkt misschien een enorme afstand, maar veel bestemmingen in Italië zijn vanuit Nederland binnen een dag per trein bereikbaar. Binnen een dag reis je via Basel naar Milaan en vanaf daar is heel Italië bereikbaar.

Reis je liever per slaaptrein? Dan heb je een paar opties:

• Met de nachttrein naar Basel en dan door naar Milaan
• Met de nachttrein naar Innsbruck en door naar Verona of Venetië
• Met de nachttrein van Parijs naar Nice en vanaf daar door naar Cinque Terre, Pisa of Florence

De nationale spoorwegmaatschappij is Trenitalia, die voor het gros van de verbindingen zorgt met regionale stop- en sneltreinen, intercity’s, slaaptreinen en hogesnelheidstreinen. Die laatste heten Le Frecce, wat ‘pijlen’ betekent. Deze verbinden vooral de grote steden met snelle verbindingen door het hele land. In zo’n 9 uur zit je van Milaan in het Noorden helemaal in Lecce in het zuidelijkste puntje, met maar 1 overstap in Bologna. Er komen ook steeds meer slaaptreinen bij, zelfs naar Palermo in Sicilië. Om daar te komen wordt de trein ’s nachts in delen op een ferry gezet. Het kan zijn dat je daar wakker van wordt, maar je hoeft je bed er niet voor uit.

De prijs van de sneltreinen hangt af van het moment van boeken en het tijdstip, de spits is duurder dan een trein midden op de dag of ’s ochtends vroeg. Dus boek vroeg en je bent goedkoper uit. Regionale treinen hebben een vaste prijs, kaartjes kunnen dus op het laatste moment gekocht worden. Een zitplaatsreservering is voor hogesnelheidstreinen en slaaptreinen verplicht. Voor andere langeafstandstreinen is reserveren ook handig. De meeste Italianen doen dit altijd, dus anders heb je de kans dat je 3 keer moet verplaatsen.

Je reis plannen en tickets kopen kan via de website en app van Italotreno en Trenitalia. Het is soms handiger om tickets naar Italië te kopen via andere aanbieders, zoals Deutsche Bahn (voor reizen vanuit Nederland en Duitsland) of Trainline. Bij Trainline betaal je commissie voor je kaartje.

Voor binnenlandse reizen van Trenitalia heten de voordeeltarieven Super Economy en Economy (beperkt beschikbaar) en voor internationale reizen heten ze Smart en Smart2. Het goedkoopste ticket voor de hogesnelheidstreinen van Italo heet ‘Low Cost’, beperkt beschikbaar. Treinreizen in Italië is met regionale treinen relatief goedkoop. Korte routes kosten vaak maar een paar euro. Maar de sneltreinen kunnen flink aan de prijs zijn. Heb je de tijd? Kies dan voor een regionale route.

Spanje bereik je vanuit Nederland per trein in ongeveer een dag. Neem de Eurostar naar Parijs en reis dan door de Pyreneeën naar de Spaanse grens of reis om de Pyreneeën heen naar Madrid of Barcelona. De route door de Pyreneeën is er ook als nachttrein, waarmee je ’s ochtends bij de grens wakker wordt. Daar stap je over op de trein naar Barcelona. Vanuit Madrid en Barcelona zijn alle bestemmingen in Spanje per trein bereikbaar.

Voor de meeste Spaanse treinen is van tevoren boeken slim. Hoe eerder je boekt, hoe goedkoper de tickets. Voor hogesnelheids- en langeafstandstreinen is een stoelreservering verplicht.

In alle langeafstandstreinen van RENFE zijn er twee reisklassen: Estandár (Standaard, gelijk aan 2e klas) en Confort (Comfort, gelijk aan 1e klas). Er zijn drie soorten tickets: Básico is het goedkoopste tarief, alleen verkrijgbaar voor Estandár, dan volgt Elige, beschikbaar voor beide klassen, en het duurst is Prémium, alleen voor Confort.

Een zitplaatsreservering is bij je ticket inbegrepen. Om een stoelvoorkeur op te geven moet je bijbetalen. Reis je op een treinpas, dan moet je bijbetalen voor je verplichte zitplaatsreservering. Ook voor Regio Expres-treinen moet worden gereserveerd. Voor Regional-treinen en Cercanías (stadstreinen) geldt dat allemaal niet; de prijzen zijn vast en je kunt gewoon op de dag zelf een kaartje kopen en instappen.

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de website en apps van RENFE, de Spaanse spoorwegen.

Met de RENFE Spain Pass (‘Abono para extranjeros’) maak je 4, 6, 8 of 10 treinreizen binnen een periode van 1 maand voor een vaste prijs. Met deze pas heb je dus geen reisdagen, zoals bij Interrail, het is een rittenkaart. Geldig op alle treinen van RENFE, ook AVE, en reserveringskosten zijn inbegrepen. De pas is niet altijd de goedkoopste optie, dus kijk en vergelijk zelf. Wil je lange trips maken en je tickets niet ruim van tevoren boeken, dan is het een handige optie. Met een beetje planning en uitzoekwerk ben je met losse tickets of een Interrailpas voordeliger uit.

Voordeeltickets voor de AVE heten Básico en zijn beperkt beschikbaar voor Standard (2e klasse).

Portugal is vanuit Nederland een lange treinreis: je doet er ruim een dag over. Het ligt dan ook voor de hand om je treinvakantie in Portugal te combineren met Spanje. Maak bijvoorbeeld een tussenstop in Madrid en reis vanaf daar door naar Lissabon.

Vanuit Lissabon en Porto zijn alle denkbare bestemmingen in Portugal te bereiken. Het spoorwegnet is klein maar fijn en loopt vooral langs de Atlantische kust.

Er is één hogesnelheidslijn, die van noord naar zuid de steden Braga, Porto, Coimbra, Lissabon en Faro met elkaar verbindt. Verder zijn het vooral trage treintjes die hier rijden, vaak met vertraging. Dat is meteen ook de charme van Portugal. Niet voor niets is het piepende en krakende boemeltje dat van Porto door de wijngaarden langs de Douro naar Pocinho rijdt sinds jaar en dag een favoriete panoramische treinreis.

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de website en app van CP, de Portugese spoorwegen.